CAMMINO DI SANT’EFISIO

CAMMINO DI SANT’EFISIO

Descrizione

CAMINU DE SANT’EFIS

Ònnia annu, de su 1657, su primu de maju is sardus strogant su votu fatu a Sant’ Efis po s’acabu de sa pesti. Is fidelis lompint in Casteddu cun is cuaddigadas prus bellas e sa bistimenta traditzionali sciorera.  De sa crèsia pitica de Sant’Efis in Stampaxi, bixinau stòricu de sa biddamanna, unu corteu de unus cantu millis fidelis movint acumpangendi su còciu dorau chi trasportat sa stàtua. Sa processioni sighit a pei in cuàturu diis, unu tretu intra de Casteddu e Nura e torrada. Su Caminu de Sant’ Efis sighit su tretu de sa processioni, ma est un'esperièntzia de bivi fintzas a solus in ònnia stagioni. Est una pista ciclopedonali de unus 40 chilòmetrus chi, mancai atressat àreas antropizadas, permitit de scoberri ambientis naturalìsticus de spantu comenti sa laguna de Santa Gilla, ca fait a biri su bolu de is mangonis. De sa bessida de biddamanna s’agatat sa biddixedda de is piscadoris de Giorginu, apustis sa costera arenosa de La Maddalena, me in su territòriu de Cabuderra, po ùrtimu Villa d’Orri, domu stòrica aundi si serrat sa primu tapa. In sa segundu dii de su caminu si lompit in is territòrius de Sarrocu, Santu Pedru e Pula e si arribat in su logu de su martìriu de su santu, sa crèsia bècia de Sant’Efis, in sa marina de Nura, acanta a is ruinas de sa tzitadi antiga, innantis fenìtziu-pùnica, apustis arromana. In is duas diis afatantis, sa torrada a s’imbressi. Caminu

De Casteddu a Nura, sighendi is arrastus de su màrtiri  protetori de Sardìnnia, eus a scoberri su caminu intreu de Sant’Efis. Si passillat in unu percursu a duas diretzionis de 80 chilòmetrus (40 a s'andada e 40 a sa torrada), chi àrtziat a 100 chilòmetrus chi si bolint bisitai is logus stòricos de devotzioni de su santu. Pratziu in cuàturu tapas, ndi benit in deretura de sa processioni traditzionali cun prus balori po is sardus, chi de su 1 a su 4 de maju arremonat is fatus, chi torrant a su sèculu Cuàturu, de su santu gherreri e de sa promissa po si essi liberaus dae sa pestilèntzia de su 1652. Sa primu dii, dae su bixinau de Stampaxi de Casteddu si calat conca a sa Biddixedda de is Piscadoris de Giorginu. De innoi, innantis de lompi a sa cresiedda de Su Loi in sa fratzioni de Cabuderra nodia comenti a Torre degli Ulivi, andaus conca a is Salinas Conti Vecchi, promòvias de su Fai, ca, caminendi in unu pensamentosu mudìmini, s'assistit a su bolu de is mangonis. Po sa tapa afatanti, sa segundu dii, si caminat in su cùcuru de Poggio dei Pini, bisitendi sa crèsia de Santu Gironi e passendi in is logus de devotzioni po Santa Bràbara. Si sorigat sa stòrica Villa de Orri, in su territòriu de Sarrocu – tapa fata dae su còciu de su santu in sa processioni traditzionali - po amirai, apustis, su complessu nuràgicu de s’Antigori, aundi is archeòlogus ant agatau repertus chi torrant a sa cultura mitzenea e, a ùrtimu, bisitai aintru de sa bidda, sa crèsia de Santa Vitòria, Domu Mascia e Palàtziu Siotto. Sa de tres diis, apustis de essi fatu tapa a sa Turri de su Scòlliu, movendi de sa marina de Perda de Sali, si andat conca a sa cresiedda de Santu Giorgi e àteras testimonias archeològicas, innantis de lompi in Santu Pedru. Bisitada s'omònima crèsia romànica, si lassat sa bidda a mangianu, costa costa su monti Mereu, po acabai a s'intrada de Pula. De su ponti, nomenau Su Rondò, cumintzat  s’esperièntzia spantosa de podi arripiti is logus de sa processioni stòrica e, passendi de is ruinas de sa tzitadi arromana de Nura, su caminu si serrat in su santuàriu pesau in sa marina, logu de su martìriu de su santu aundi s'agatat sa crèsia bècia de Sant’ Efis.

 

Datus tènnicus caminu

Primu Dii:

Casteddu (Bixinau Stampaxi) – Cabuderra (Localidadi Su Loi)

Distàntzia: 27 km (de custus 6 in caminu e 21 po mesu de transfer)

Pendèntzia: +2 m. / +51 m.

Segundu Dii:

Cabuderra (Crèsia de Sant’ Efis) – Sarrocu (Crèsia de Santa Vitòria)

Distàntzia: 27 km (de custus 12 in caminu e 15 po mesu de transfer)

Pendèntzia: + 1 m. / + 239 m.

Sa de tres Diis:

Sarrocu (Marina de Perda de Sali) – Sarrocu (Marina de Perda de Sali)

Distàntzia: 24 km (de custus 20 in caminu e 4 po mesu de transfer)

Pendèntzia: 3 m. / 95 m.

Sa de cuàturu Diis:

Santu Pedru – Pula (Crèsia de Sant’ Efis de Nura)

Distàntzia: 8 km

Pendèntzia: 4 m. / 95 m.

Consillus utilosus po totus is 5 tapas:

Bona preparatzioni fìsica, bistimenta a pillus, crapitas de trekking, assumancus 2 lt de àcua

 

 

CAMMINO DI SANT’EFISIO

Ogni anno, dal 1657, il 1° maggio i sardi sciolgono il voto fatto a Sant’Efisio per la cessazione della peste. I fedeli arrivano a Cagliari da ogni parte dell’isola, con le migliori cavalcature e sfarzosi abiti tradizionali. Dalla piccola chiesa di Sant’Efisio a Stampace, quartiere storico del capoluogo, un corteo di migliaia di devoti muove accompagnando il cocchio dorato che trasporta il simulacro del santo. La processione percorre a piedi in quattro giorni un itinerario da Cagliari a Nora e ritorno. Il Cammino di Sant’Efisio segue il percorso della processione, ma è un’esperienza vivibile in autonomia in ogni stagione. É una pista ciclopedonale di circa 40 chilometri che, pur attraversando aree antropizzate, porta a scoprire splendidi ambienti naturalistici come la laguna di Santa Gilla, da cui assistere al volo dei fenicotteri. Dall’uscita dal capoluogo si incontra il villaggio di pescatori di Giorgino, poi il litorale sabbioso de La Maddalena, nel territorio di Capoterra, infine Villa d’Orri, dimora storica dove si conclude la prima tappa. La seconda giornata di cammino attraversa i territori di Sarroch, Villa San Pietro e Pula e si conclude nel luogo del martirio del santo, la millenaria chiesa di Sant’Efisio, nella spiaggia di Nora, accanto alle rovine dell’antica città, prima fenicio-punica, poi romana. Nei due giorni successivi, il ritorno con percorso inverso. Itinerario

Da Cagliari a Nora, sulle orme del martire protettore della Sardegna, scopriremo l’intero Cammino di Sant’Efisio. Si cammina lungo un percorso bidirezionale di 80 chilometri (40 all’andata e 40 al ritorno), che raggiungono i 100 chilometri se si visitano tutti i luoghi storici di devozione del santo. Diviso in quattro tappe, nasce dalla tradizionale processione più sentita dai sardi, che dal 1° al 4 maggio rievoca le vicende, risalenti all’inizio del IV secolo, del santo guerriero e lo scioglimento del voto a lui rivolto durante la pestilenza del 1652. Il primo giorno, dal quartiere di Stampace di Cagliari si passa per il Villaggio dei Pescatori di Giorgino. Da qui, prima di arrivare nella chiesetta di Su Loi, nella frazione di Capoterra denominata Torre degli Ulivi, ci si immerge nelle Saline Conti Vecchi, promosse dal Fai, dove, camminando assorti nel silenzio, si assiste al volo dei fenicotteri. Per la tappa successiva, il secondo giorno, ci si inoltra poi sulle colline di Poggio dei Pini, visitando la chiesa di San Girolamo e passando nei luoghi di devozione rivolti a Santa Barbara. Si raggiunge la storica Villa d’Orri, nel territorio di Sarroch, – tappa del cocchio del santo nella tradizionale processione - per poi ammirare il complesso nuragico Antigori, dove gli archeologi hanno ritrovato reperti risalenti alla cultura micenea e visitare, per ultimo, dentro il paese la Chiesa di santa Vittoria, Casa Mascia e Villa Siotto. Il terzo giorno, dopo aver fatto tappa alla torre del diavolo, partendo dalla marina di Perd’e Sali si passa per la chiesetta di San Giorgio e attraverso e altre testimonianze archeologiche, prima di giungere a Villa San Pietro. Visitata l’omonima chiesa romanica, si lascia il paese la mattina successiva, costeggiando il monte Mereu, per arrivare all’ingresso di Pula. Dal ponte chiamato Su Rondò inizia l’emozionante esperienza di poter ripercorrere i luoghi della processione storica e, passando dalle rovine della città romana di Nora, il cammino si conclude nel santuario eretto nella spiaggia, luogo del martirio del santo dove si trova la millenaria chiesa di Sant’Efisio.

Dati tecnici itinerario

Primo Giorno:

Cagliari (Quartiere Stampace) – Capoterra (Località Su Loi)

Distanza: 27 km (di cui 6 in cammino e 21 mediante transfer)

Dislivello: +2 m. / +51 m.

Secondo Giorno:

Capoterra (Chiesa di Sant’Efisio) – Sarroch (Chiesa di Santa Vittoria)

Distanza: 27 km (di cui 12 in cammino e 15 mediante transfer)

Dislivello: + 1 m. / + 239 m.

Terzo Giorno:

Sarroch (Marina di Perda de Sali) – Sarroch (Marina di Perda de Sali)

Distanza: 24 km (di cui 20 in cammino e 4 mediante transfer)

Dislivello: 3 m. / 95 m.

Quarto Giorno:

Villa San Pietro – Pula (Chiesa di Sant’Efisio di Nora)

Distanza: 8 km

Dislivello: 4 m. / 95 m.

Consigli utili per tutte le 5 tappe:

Buona preparazione fisica, abbigliamento a strati, scarpe da trekking, almeno 2 lt d’acqua

Pagina aggiornata il 29/05/2025